Bağımsızlık, demokrasi, sosyalizm mücadelesinin yürekli, sevgi dolu insanı Nihat Sargın yaşama veda etti. 21 yaşından beri mücadelede aktif olan, yaşamını zindanlarda geçiren Sargın gözlerini yumarken de sosyalistti
12 Eylül askeri darbesiyle siyasi yaşamına son verilen Türkiye İşçi Partisi’nin (TİP) efsanevi Genel Sekreteri Nihat Sargın yaşamını yitirdi. Ocak ayında geçirdiği beyin enfeksiyonu sonucu Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde uzun süre tedavi gören Nihat Sargın’ın tedavisi ağustostan bu yana evinde sürdürülüyordu. Nihat Sargın, cuma günü, Kızıltoprak Zühtüpaşa Cami’de yapılacak törenin ardından toprağa verilecek.
26 Nisan 1927 de İstanbul’da doğan Nihat Sargın, çocukluğunu Samatya’da geçirdi.
1944 yılında İstanbul Tıp Fakültesi’de Üniversite yaşamının başlamasıyla birlikte demokratik sol çevrelerle ilişkiye geçti. 1946’da İstanbul Yüksek Tahsil Gençlik Derneği’nin ( İYTGD - 1946-1951 ) kuruluşuna katıldı, yönetiminde yer aldı, genel sekreterliğini yaptı. 1949 Ekim’inden başlayarak tutuklanana kadar derneğin yayın organı Hür Gençlik Dergisi sahipliğini ve yayın yönetmenliğini yaptı. Şubat 1948’de o zaman gizli olan Türkiye Komünist Partisi’ne üye oldu.
BARIŞI SAVUNDU, MAHKUM EDİLDİ
1950’de kurucuları arasında Behice Boran’ın, Adnan Cemgil’in de olduğu Türk Barışseverler Cemiyeti Türkiye’nin Kore Savaşı’na katılmasını protesto etti ve bir bildiri yayınladı. Demokrat Parti iktidarı barışçıları tutuklattı. Hür Gençlik Dergisi barış savunucularına sahip çıktı ve “Gençliği Barış Mücadelesine Çağırıyoruz” bildirisi ile kampanyayı devam ettirdi. Hür Gençlik’in barışçı yayınları nedeniyle Sargın 1950’de ilk tutukluğunu yaşadı. Önce 3 yıl 9 ay’a mahkûm oldu, uzun hukuk mücadeleleri sonucunda mahkûmiyeti 6 aya indirildi. Ancak Sargın bu karar açıklandığında 3 yıl 8 ay yatmış durumdaydı. Mart 1954’te tahliye oldu ve Tıp Fakültesine dönerek eğitimini tamamladı. 1952’de cezaevinde nişanlandığı yoldaşı Yıldız Sargın’la 1955’te yılında evlendi.
MEMUR YASAĞINI DELDİ
Sargın henüz asistanken, fiilen devlet memuru konumundayken Kamu İktisadi Teşekkülleri’nin yasasını inceledi, hukuksal yorumlar geliştirdi ve ‘devlet memuru parti üyesi olamaz’ engelini aştı ve 1961 de kurulan Türkiye İşçi Partisi’ne üye oldu. TİP’e giren Sargın önce genel sekreterlik bürosunda çalıştı, daha sonra genel sekreter oldu. 12 Mart 1971 Askeri Darbesi'yle. TİP kapatıldı, Sargın “1971 TKP Davası” olarak bilinen dava nedeniyle tutuklandı. Daha çok MİT’in yorumları ile oluşturulan davada 6 ay tutuklu kaldı, sonucunda beraat etti.1975 de kurulan 2. TİP’in kurucuları arasında yer aldı ve genel sekreteri oldu.
YOLDAŞI BEHİCE İLE ÇALIŞTI
12 Eylül Askeri Darbesi sonunda parti kararıyla yurt dışına giden Sargın, orada Behice Boran’la birlikte, politik birlik çalışmalarını başlattı. Bu çalışmalar sonucunda 1987 de yurt dışında (Türkiye Birleşik Komünist Partisi) TBKP kuruldu. Behice Boran’ın ölümü üzerine Sargın, TBKP genel başkanlığı görevini üstlendi.
1987’de, ülkede solu dışlayarak oluşturulmak istenen politik yapıya müdahale etmek ve demokratikleşme sürecini hızlandırmak için Nabi Yağcı (Haydar Kutlu) ile birlikte Türkiye’ye döndü.
İŞKENCELERE MARUZ KALDIRLAR
Dönüşlerinde ağır işkencelere maruz kaldılar. Tutuklulukları hukuksuzca uzatılınca, 1990’da ölüm orucuyla konuyu geri dönülmez biçimde iktidarın ve toplumun önüne getirdiler. Büyük bir kamuoyu desteğiyle özgürlüklerini elde ettiler. Türkiye’nin demokratik yaşamının önündeki en büyük engellerden birisi olan 141 ve 142. Maddelerin kalkması için belirleyici bir katkı sundular. Tahliyelerinden sonra başlanan sürecin devamı için kollar sıvandı, TBKP yasal olarak kuruldu, Sargın yine Anadolu yollarına düştü. Anayasa Mahkemesinde açılan kapatma davasını etkilemek için daha çok örgütlenmek gerektiğine inanıyordu. Bir yandan da kapatma davasına karşı hukuksal savunma çalışmasına katıldı.
TBKP birçok ilde yasal kongrelerini tamamladı, son olarak Ankara’da büyük kongresini yaptı. Bu -15 Ağustos 1922’de yapılan kongre de açık kongre sayılırsa- yaklaşık 70 yıl sonra yapılan ilk yasal KP kongresidir. Ve Parti 1991’de kapatıldı. Dava Avrupa İnsan Hakları Divanı’na götürüldü. Türkiye işkence davası ile birlikte parti kapatmadan da mahkûm oldu. Bu çabalar ülkemizin demokratikleşmesine önemli katkılar sağladı.
ÖDP’YE ÜYE OLDU
TBKP büyük kongresinde iki karar aldı. Birincisi, siyasi mirasını sol birlik hareketine devrettiğini açıkladı ve üyelerini Sosyalist Birlik Partisi’ne yönlendirdi. İkincisi, tarihsel belge ve diğer mirasını toplamak, düzenlemek ve kullanıma sunmak üzere TÜSTAV’ın kurulması kararını aldı. Nihat Sargın iki karara da bağlı kaldı. TBKP kapatıldıktan sonra 5 yıl siyasetten yasaklandı. Ve yasağı biter bitmez birlik hareketinin devamı olarak gördüğü Özgürlük ve Dayanışma Partisi’ne (ÖDP) üye oldu ve yaşamını bir parti üyesi olarak sürdürdü.
Bir dönem başkanlığını yaptığı TÜSTAV’da, titiz ve disiplinli çalışmalarıyla, arkadaşlarına yol göstericiliğiyle, TÜSTAV’ın bugünkü konumuna gelmesinde önemli katkıları oldu.
ÖDP: Sargın'ı mücadelede yaşatacağız
Özgürlük ve Dayanışma Partisi(ÖDP) Genel Başkanı Alper Taş Nihat Sargın'ın yaşamını yitirmesi üzerine yaptığı açıklamada, Sargın'ı karanfillerle uğurlamaya çağırdı. Taş, açıklamasında şunları kaydetti: "TİP'ten ÖDP'ye hayatını sosyalizm mücadelesine adamış bir çınarı, Nihat Sargın'ı kaybetmenin derin üzüntüsü içerisindeyiz. Ailesinin, yakınlarının, yoldaşlarının başı sağolsun. 21 yaşındayken TKP üyesi olarak başladığı sosyalizm mücadelesini, 60'lı yıllarda TİP genel sekreterliği görevi, TBKP'nin kuruculuğu ile sürdürdü. Bu uzun sosyalizm mücadelesi boyunca pek çok kez tutuklandı, 12 Eylül faşist darbesinin ardından 7 yıl sürgünde yaşamak zorunda kaldı. Nihat Sargın, her tür zorluğa rağmen sosyalizm uğruna mücadele etmekten hiç vazgeçmedi. Reel sosyalizmin yenilgisinin ardından oluşan yılgınlık ve inançsızlık ortamınının dağıtılması için elini taşın altına koyanlardandı. ÖDP'nin oluşumunda arasında yer aldı. Sosyalizm mücadelesinin emekçisi Nihat Sargın'ı sevgi ve saygı yürüyüşü ilesonsuzluğa uğurlayacağız. Nihat Sargın'ı sahiplenmek sosyalizm düşüncesini sahiplenmektir, Nihat Sargın'a sahip çıkmak kendi tarihimize sahip çıkmaktır. Yüreği eşitlikten, özgürlükten yana atan bütün yurttaşlarımızı sosyalizm emekçisi Nihat Sargın'ı karanfillerle uğurlamaya çağırıyoruz. Yaşasın Sosyalizm."
(20 kasım 2010 haberi)
Sosyalizmin neferine veda
17 Kasım’da 83 yaşındayken yaşamını yitiren sosyalist mücadele tarihinin önemli ismi Nihat Sargın için dün Kadıköy Kızıltoprak’taki Zühtüpaşa Cami’nde binlerin katılımıyla tören düzenlendi. Törene Nihat Sargın’ın yakınları, Türkiye İşçi Partisi(TİP) kurucularından Avni Erakalın, Tarık Ziya Ekinci, Sargın’ın Avukatı Mehmet Karaca, BDP Milletvekilleri Hasip kaplan, Gülten Kışanak, Ufuk Uras, ÖDP Genel Başkanı Alper Taş ve Rasih Nuri İleri'nin yanı sıra Şahabettin Bakırsan, avukatlar Ergin Cinmen, Alp Selek, Gencay Gürsoy, Ilgın Su, Ersin Salman, Monise Aren, Dünya Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Saffet Osman Arolat, Şaban Erik, Zeynep Tanbay, TÜSTAV Fahrettin Ozan, Ertuğrul Kürkçü’nün de aralarında olduğu bini aşkın kişi katıldı. TEKEL işçileri de cenazedeydi.
Sargın’ın kızıl bayrağa sarılı tabutu cenaze aracına bindirilerek Zincirlikuyu Mezarlığı’na getirildi. Törene katılan binler otobüslerle Zincirlikuyu Mezarlığı’na geldi. Sargın, burada yapılan törenin ardından toprağa verildi. Sargın'ın mezarına kızıl karanfiller bırakan kitle, sık sık, "Yaşasın devrim ve sosyalizm", "Yaşasın halkların kardeşliği" sloganlarını attı. Törende Sargın'ın anısına Enternasyonal Marşı da söylendi.
haber: birgün
